قبل از اینکه یک نصب تمیز مک او اس مانتری، مک او اس بیگ سِر، یا هر مک او اس دیگری داشته باشید، سرعت مک خود را افزایش داده و با فرمت مجدد آن، از شر تمامی مشکلات خلاص شوید. با سافت مک همراه باشید.
-----
در این مقاله، قصد داریم به صورت کامل به شما آموزش دهیم که چگونه یک نصب تمیز از مک او اس را انجام دهید. اینکه بخواهید یک نصب تمیز مک او اس داشته باشید، دلایل مختلفی میتواند داشته باشد:
دلیل شما هر چه که باشد، یک نصب تمیز مک او اس میتواند بسیاری از مشکلات را رفع کند.
با این حال، در سالهای اخیر همه چیز دستخوش تغییر شده است، یعنی ممکن است که اصلاً انجام دادن یک نصب تمیز ضروری نباشد. بنابراین، ما این آموزش را با توضیح اینکه چرا ممکن است نیازی به یک نصب تمیز در مک خود نداشته باشید، شروع میکنیم.
همچنین باید به خاطر داشته باشید که روشهای متعددی برای انجام یک نصب تمیز مک او اس وجود دارد. روش معمول بدین شکل بود که یک کپی بوتیبل از نصب کنندهی مک او اس را بر روی یک فلش مموری آماده کرده و سپس قبل از نصب کپی بوتیبل در مک، هارد خود را فرمت میکردید. روش سادهتری نیز وجود دارد که به شما این امکان را میدهد تا از Recovery Mode (حالت بازیابی) برای نصب مجدد سیستم عامل مک از طریق وب استفاده کنید (ما یک آموزش جداگانه در مورد «روش نصب مجدد مک او اس با استفاده از Recovery Mode» داریم که میتوانید مطالعه کنید). علاوه بر این، اگر میخواهید مک او اس مانتری را بر روی یک مک M1 یا یک مک اینتلی با تراشه T2 نصب کنید، تنظیمات جدیدی در System Preferences (تنظیمات برگزیده سیستم) وجود دارد که پاک کردن مک شما را آسانتر از همیشه میکند. در ادامه، تمام این روشها را بررسی خواهیم کرد.
در گذشته اگر میخواستید برخی از مشکلات مک خود را برطرف کنید، نصب مجدد مک او اس سودمند بود، اما امروزه این راهحل چندان منطقی نیست. چرا که در حال حاضر مک او اس جایگاه خود را در ولوم مخصوص به خود دارد که فقط خواندنی است و به صورت رمزنگاری امضا و مهروموم شده است (به آن Sealed System Volume / ولوم سیستم مهروموم شده نیز گفته میشود). این ولوم مهروموم شده یا در تراشهی T2 مکهای جدید اینتلی یا در Secure Enclave (حصار امنیتی) مکهای M1 اپل ذخیره شده است.
هر یک از اجزای سیستم به ترتیب سلسله مراتبی امضاء میشوند و هر تغییری در یک جزء نیز مهروموم را بیاعتبار میکند. به منظور امنیت بیشتر، این مکها مستقیماً از ولوم سیستم راهاندازی نمیشوند، بلکه از یک اسنپشات سیستم راهاندازی میشوند. و اسنپشاتها را حتی توسط خود سیستم نیز نمیتوان تغییر دارد.
بنابراین، خودِ مک او اس توسط هیچ نرمافزاری که شما به عنوان یک کاربر نصب میکنید، قابل تغییر نیست. اگر در هنگام انجام یک ریاستارت مشکلی در مک او اس بروز کند، شاید به این دلیل که فضای ذخیرهسازی روی SSD معیوب است و بنابراین یک جزء سیستم دیگر سالم و دست نخورده نیست، این موضوع در فرآیند راهاندازی تشخیص داده میشود، زیرا در این حالت مهروموم دیگر نامعتبر است. اگر چنین اتفاقی بیفتد، باید سیستم را دوباره نصب کنید.
در عین حال، اگر مک شما بدون مشکل بوت شود، نشاندهندهی این است که هیچ مشکلی در سیستم وجود ندارد. تا زمانی که مک شما کار میکند (که مهروموم تعیین کنندهی آن است) چنین در نظر گرفته میشود که مک در شرایط کار کردن قرار دارد زیرا با مشخصات فنی اپل مطابقت دارد.
به همین دلیل، حتی اگر هنگام اجرای مک او اس بیگ سِر یا مک او اس مانتری در مکهای دارای تراشه T2 یا اپل سیلیکون با مشکل مواجه شوید، هیچ دلیل منطقی وجود ندارد که بخواهید سیستم را دوباره نصب کنید.
اما برای کسانی که میخواهند یک نصب تمیز انجام دهند تا هیچ چیزی که متعلق به گذشته است در مک آنها باقی نماند، این امر دیگر صدق نمیکند، زیرا با یک نصب تمیز دیگر هیچ یک از اطلاعات قبلی به نصب جدید منتقل نمیشوند. تمام اجزاء پس از نصب بررسی میشوند، سپس تأیید و امضاء شده و در نهایت کل سیستم مجدداً مهروموم میشود. باز هم، مهروموم تضمین میکند که همه چیز درست است و هیچ چیز ناخوشایندی وارد نشده است.
با این حال، یک جزء از نرمافزار سیستم وجود دارد که بر روی ولوم فقط خواندنی سیستم نصب نشده است. سایر برنامههای نصب شده توسط کاربر، از جمله سافاری، بر روی ولوم اطلاعات کاربر قرار دارند. این بدان معناست که اپل میتواند بروزرسانی جداگانهای برای مرورگر و WebKit ارائه دهد تا مجبور نباشید هر بار کل سیستم را دوباره نصب کنید.
در مورد سافاری و سایر برنامهها، پاک کردن پوشهی Library (کتابخانه) میتواند مزایایی داشته باشد، زیرا ممکن است همچنان حاوی بقایای برنامههای قدیمی باشد که دیگر از آنها استفاده نمیکنید.
اگر احساس میکنید که مقدار زیادی از این نوع فایلهای بلااستفاده مانده در مک خود دارید، پاک کردن هارد میتواند سودمند باشد، فقط به خاطر داشته باشید که این کار میتواند پرخطر باشد و در نهایت این امکان وجود دارد که چیز مهمی را حذف کنید. مراقب باشید که یک نصب تمیز میتواند مشکلات بیشتری را ایجاد کند که قابل رفع است.
ممکن است ترجیح دهید که از برنامهای مانند CleanMyMac یا سایر برنامههای مشابه برای پاکسازی هارد مک خود از فایلهای اضافی استفاده کنید.
اگر با ریسک انجام این کار مشکلی ندارید و همچنان میخواهید مک خود را پاک کرده و مک او اس را مجدداً نصب کنید - که البته اگر قرار است مک خود را بفروشید یا آن را به دیگری واگذار کنید قطعاً باید این کار را انجام دهید - ادامهی مطلب را مطالعه کنید.
همان طور که در بالا توضیح دادیم، بیش از یک راه برای پاک کردن مک و نصب مجدد مک او اس وجود دارد:
نه تنها سه روش مختلف وجود دارد (که در ادامه در مورد آنها صحبت خواهیم کرد)، بلکه به نسخهی مک او اسی که در حال اجرا هستید نیز بستگی دارد.
همچنین کار پیچیدهتر نصب تمیز یکی از نسخههای قدیمیتر مک او اس در مک شما (بیگ سِر، کاتالینا، های سیرا، سیرا، ال کاپیتان، موهاوی، یوزمیت یا حتی یک نسخهی قدیمی مانند OS X) نیز وجود دارد.
توصیه میکنیم که برای احتیاط و در صورت بروز مشکل، یک نسخه پشتیبان از مک خود تهیه کنید. دستورالعملهای کامل در مقالهی «روش تهیه نسخه پشتیبان از مک» ذکر شده است.
در مورد پشتیبانگیری به این نکته توجه داشته باشید که اگر نمیخواهید تمام تنظیمات مرتبط با سیستم قدیمی خود را کپی کنید، احتمالاً نخواهید از نسخه پشتیبان تایم ماشین بازیابی کنید. در این صورت میتوانید به جای اجرای یک نسخه پشتیبان کامل، تمام اسناد و دسکتاپ خود را با آیکلود همگامسازی کنید. فقط مطمئن شوید که تمام چیزهایی را که نیاز دارید در فضای ابری وجود دارد و توجه داشته باشید که ممکن است تنظیمات سیستم و برنامهها را از دست بدهید.
آماده هستید؟ بیایید شروع کنیم.
قبل از ورود مک او اس مانتری، لازم بود که یک درایو یو اس بی بوتیبل ایجاد کنید یا از Recovery Mode (حالت بازیابی) برای پاک کردن هارد خود استفاده کنید. با این حال، اپل با مک او اس مانتری، انجام یک نصب به صورت تنظیمات کارخانه را آسان کرده است.
در مک او اس مانتری یک گزینهی جدید Erase All Content and Settings (پاک کردن تمام محتوا و تنظیمات) در منوی System Preferences (تنظیمات برگزیده سیستم) وجود دارد که به شما این امکان را میدهد تا مک خود را به تنظیمات کارخانه برگردانید، بدون اینکه نیازی به انجام مراحل مختلف برای پاک کردن و فرمت کردن هارد خود داشته باشید.
علاوه بر مک او اس مانتری، باید یک مک M1 یا یک مک اینتلی با تراشه T2 داشته باشید.
این مکهای اینتلی دارای تراشه امنیتی T2 هستند:
اگر گزینهی Erase All Content and Settings را در مک او اس مانتری دارید، میتوانید به راحتی سیستم خود را پاک کنید، تمام اطلاعات و برنامههای نصب شده توسط کاربر را حذف کنید و از ابتدا شروع کنید. کاری که باید انجام دهید از این قرار است:
در اینجا، روش نصب مجدد مک او اس از طریق Recovery (بازیابی) را توضیح میدهیم. ما در مقاله دیگری «روش نصب مجدد مک او اس با استفاده از حالت بازیابی» را به صورت کامل توضیح دادهایم، بنابراین در اینجا به طور خلاصه به آن میپردازیم.
روش ورود به حالت بازیابی به مک شما بستگی دارد.
اگر میخواهید در یک مک M1 وارد حالت بازیابی شوید، باید در هنگام راهاندازی مک خود دکمهی روشن/خاموش را فشار داده و همچنان نگه دارید تا زمانی که پنجره گزینههای راهاندازی با یک آیکون Options (گزینهها) ظاهر شود. Options را انتخاب کرده و بر روی Continue (ادامه دادن) کلیک کنید.
در یک مک اینتلی، برای ورود به حالت Recovery (بازیابی)، کلیدهای ترکیبی Command+R را فشار دهید.
اکنون در مورد روشی که شامل استفاده از یک یو اس بی بوتیبل که همراه با نصب کننده مک او اس بر روی آن است، صحبت خواهیم کرد. اگر فایلهای نصب را قبلاً دانلود کرده باشید و نخواهید ساعتها منتظر بمانید تا Recovery فایلها را دانلود کند، میتواند بهترین روش باشد.
قبل از شروع، به موارد زیر نیاز دارید:
ما قرار است فایل نصب کنندهی نسخهی انتخابی مک او اس را دوباره دانلود کنیم و آن را در یک فلش مموری یا هارد اکسترنال ذخیره کنیم. اما قبل از انجام این کار، میتوانید درایو یو اس بی را مجدداً فرمت کرده و آن را آماده کنید.
در اینجا روش صحیح فرمت کردن درایو یو اس بی ذکر شده است:
ما در مقالهی دیگری «روش فرمت کردن یک درایو در مک» را به طور کامل توضیح دادهایم.
اگر در حال نصب مجدد آخرین نسخهی مک او اس هستید، یا نسخهی جدیدی از مک او اس را نصب میکنید، گام بعدی نسبتاً آسان است، هرچند فرآیند دریافت نصب کننده متفاوت خواهد بود.
اگر در حال حاضر مک او اس بیگ سِر را اجرا میکنید و میخواهید یک نصب تمیز از مک او اس مانتری داشته باشید، میتوانید بستهی نصب را از طریق System Preferences (تنظیمات برگزیده سیستم) دانلود کنید.
از سوی دیگر، اگر در حال حاضر مک او اس بیگ سِر را اجرا میکنید و میخواهید آن را مجدداً نصب کنید، بهترین راه برای دسترسی به نصب کنندهی بیگ سِر از طریق Mac App Store (فروشگاه برنامه مک) است. با کلیک بر روی این لینک میتوانید مستقیماً به صفحهی بیگ سِر در فروشگاه برنامه مک بروید. اگر میخواهید کاتالینا را نصب کنید، میتوانید آن را از این لینک دریافت کنید. یا میتوانید Mac App Store را باز کرده و نسخهی موردنظر خود را جستجو کنید.
هنگامی که نسخهی مک او اس موردنظر خود را در فروشگاه برنامه مک پیدا کردید، دستورالعملهای زیر را دنبال کنید:
فایل نصب کننده چندین گیگابایت خواهد بود. به عنوان مثال، مک او اس بیگ سِر 12.6 گیگابایت است، بنابراین انتظار این را داشته باشید که دانلود فایلها کمی طول بکشد.
گام بعدی، مشخص کردن کاری که نباید انجام دهید، در مقابل کاری است که باید انجام دهید:
اگر فقط میخواهید مک او اس مانتری را نصب کنید، میتوانید مرحلهی بعدی را نادیده بگیرید. زیرا در مرحلهی بعدی روش پیدا کردن فایل نصب کننده برای نسخهی قدیمی مک او اس یا Mac OS X را توضیح خواهیم داد.
برای نسخههای قدیمیتر مک او اس و Mac OS X دریافت فایل نصب کمی دشوارتر است: اپل امکان دانلود نسخههای قدیمی سیستم عامل از طریق فروشگاه معمول را مهیا نمیکند و جستجوی نام نیز آن چیزی را که به دنبالش هستید پیدا نمیکند.
بسته به نسخهی مک او اسی که در حال اجرای آن هستید، نصب کنندههای برخی از نسخههای مک او اس را میتوانید در بخش Purchased (خریداری شده) در اپ استور پیدا کنید.
با همان اپل آیدی که قبلاً استفاده میکردهاید وارد Mac App Store شوید و در نوار منوی بالای صفحه بر روی گزینهی Purchased کلیک کنید. لیست برنامههایی که خریداری کرده یا به صورت رایگان دانلود کردهاید (به ترتیب زمانی که آنها را دانلود کردهاید) را مشاهده میکنید. لیست را مرور کرده و نام نسخهی موردنظر خود را پیدا کنید: El Capitan یا Yosemite یا هر چیز دیگری. سپس بر روی Download کلیک کنید.
در عین حال، دلایلی وجود دارد که ممکن است این روش برای شما کارساز نباشد:
با این حال، اگر از نسخهی جدیدتری نسبت به سیرا استفاده میکنید، خوشبختانه هنوز هم میتوانید برخی از نسخههای مک او اس را در اختیار داشته باشید.
اگر بر روی لینکهای کاتالینا، موهاوی یا های سیرا کلیک میکنید و صفحه آنها در فروشگاه برنامه مک باز نمیشود، این دو روش را امتحان کنید: قبل از کلیک کردن بر روی لینک، مطمئن شوید که Mac App Store بسته است. لینک را کپی کرده و در سافاری قرار دهید.
همان طور که در مرحلهی قبل گفتیم، هنگام که نصب کننده را دانلود کردید، آن را اجرا نکنید - اگر نصب کننده باز شد، فقط آن را ببندید.
برای دریافت راهنمایی بیشتر در مورد دستیابی به نسخههای قدیمی مک او اس، مقاله دیگر ما با عنوان «روش دانلود نسخههای قدیمی مک او اس و Mac OS X» را مطالعه کنید.
در مرحلهی بعد باید درایو یو اس بی را به یک دیسک یو اس بی بوتیبل تبدیل کنید تا بتوانید از آن برای نصب یک کپی جدید از مک او اس در مک خود و پس از فرمت کردن آن استفاده کنید (این مرحله بعداً در این آموزش ارائه خواهد شد).
ما در مقالهی دیگری دستورالعملهای کاملی در مورد «آموزش جامع روش ایجاد یک نصب کننده مک او اس بوتیبل در یک درایو اکسترنال» داریم که میتوانیم مطالعه کنید. اما اصول اولیه را در اینجا توضیح میدهیم.
ما تصمیم داریم که درایو بوتیبل را با استفاده از ترمینال ایجاد کنیم که میتوانید با فشار دادن کلیدهای Command + Space bar و تایپ Terminal آن را در مک خود باز کنید.
درایو یو اس بی را که قبلاً فرمت کردهاید به مک خود وصل کنید. مطمئن شوید که نام آن Untitled باشد - در صورت لزوم نام آن را به Untitled تغییر دهید (این به شما کمک میکند تا در مراحل بعدی متن صحیح را در ترمینال وارد کنید).
ایجاد یک نصب کننده بوتیبل از زمان ورود Mavericks در سال 2013 به لطف فرمان Terminal command createinstallmedia که در آن نسخه عرضه شد، بسیار آسان بوده است. روش استفاده از آن در زیر آمده است (توجه داشته باشید که نام نسخهی مک او اس به نسخهای که نصب میکنید بستگی دارد):
sudo /Applications/Install macOS Monterey.app/Contents/Resources/createinstallmedia –volume /Volumes/MyVolume
(توجه داشته باشید که MyVolume نام درایو خارجی است که استفاده میکنید - ممکن است Untitled باشد).
اکنون نصب کننده را روی درایو خارجی دارید و میتوانید از آن برای نصب کپیهای مک او اس در چندین مک استفاده کنید - که اگر سرپرست سیستمهای زیادی هستید میتواند سودمند باشد.
در هر حال، اگر به این دلیل این مطلب را میخوانید که میخواهید مک خود را پاک کرده و یک نصب تمیز انجام دهید، ادامهی مطلب را مطالعه کنید...
اکنون شما آمادهاید که کپی مک او اس را از درایو نصب کننده در مک خود نصب کنید. اگر میخواهید یک نصب جدید انجام دهید (و مک خود را کاملاً پاک کنید) وقت آن است که درایو راهانداز مک خود را مجدداً فرمت کنید.
اگر در حال اجرای کاتالینا یا بیگ سِر در مک خود نیستید، در اینجا روش انجام یک نصب جدید مک او اس را آموزش میدهیم.
پس از اتمام نصب، میتوانید برنامهها و تنظیمات را از نسخه پشتیبان خود بازیابی کنید یا آنها را دوباره به صورت دستی دانلود کنید.
توجه: اگر در حال اجرای مک او اس کاتالینا یا مک او اس بیگ سِر در مک خود هستید، شما دو ولوم خواهید داشت: Macintosh HD و Macintosh HD – Data. اگر میخواهید یک نصب تمیز کاتالینا یا بیگ سِر را روی یک نصب موجود کاتالینا انجام دهید، ابتدا باید ولوم Macintosh HD – Data را حذف کنید.
در کاتالینا و بیگ سِر Macintosh HD – Data جایی است که دادههای شما به طور جداگانه برای نصب مک او اس ذخیره میشود.
سپس میتوانید مانند مرحله 4، به پاک کردن ولوم Macintosh HD بپردازید.
اکنون میتوانید از نصب کنندهی بوتیبل خود برای یک نصب تمیز مک او اس در مک پاک شدهی خود استفاده کنید.
اگر یک مک M1 (همچنین به عنوان اپل سیلیکون نیز شناخته میشود) یا یک پردازندهی اینتل در مک خود دارید، روند نصب سیستم عامل از طریق نصب کنندهی بوتیبل کمی متفاوت است. ما هر دو روش را آموزش خواهیم داد.
در هر دو مورد باید مک خود را به اینترنت متصل کنید. همچنین باید نسخهی مک او اسی که میخواهید نصب کنید با مک شما سازگار باشد (شما نمیتوانید یک مک او اس قدیمیتر از بیگ سِر را بر روی یک مک M1 نصب کنید).
اگر شما یک مک مجهز به اینتل دارید، روش نصب مک او اس از یک نصب کنندهی بوتیبل بدین صورت است:
اگر یک مک M1 دارید، روش نصب مک او اس از یک نصب کنندهی بوتیبل بدین صورت است (همان طور که در بالا ذکر کردیم، شما نمیتوانید یک مک او اس قدیمیتر از بیگ سِر را بر روی یک مک M1 نصب کنید):